ماما کیست؟

مامایی زیرشاخه‌ای از علوم پزشکی است که به مادران باردار و نوزادان خدماتی را ارائه می‌دهد. ماما وظیفه دارد قبل از بارداری، در طول بارداری، هنگام زایمان و پس از زایمان مراقبت‌های لازم را از مادر و نوزاد انجام دهد. در واقع هدف اصلی ماما حفظ سلامت مادر و جنین است.

ماما، متخصص سلامت است که به مادر در حین درد زایمان، زایمان و بعد از تولد نوزاد کمک خواهد کرد؛ ماماها ممکن است که در مراکز تولد نوزاد یا در خانه به مادر کمک کنند تا نوزاد خود را به دنیا آورند اما اکثر آن‌ها در بیمارستان‌ها فعال هستند؛ مادرانی می‌توانند از ماما حین بارداری خود کمک بگیرند که هیچ مشکلی آن‌ها را تهدید نمی‌کند و بارداری عادی دارند.
 

ماما چه خدماتی را پیش از دوران بارداری ارائه می‌دهد؟

به غیر از مسائل مربوط به زنان باردار، ماما وظایف دیگری نیز دارد. این وظایف شامل مشاوره‌های پیش از ازدواج، بهداشت نسل، بهداشت زنان، انجام معاینات و تشخیص بیماری‌های زنان و راهنمایی در امر تنظیم خانواده است. ماماها می‌توانند مشاوران خوبی برای زنان در امر سبک زندگی و تغذیه مناسب در دوران پیش از بارداری باشند.

ماما چه خدماتی به مادران باردار ارائه می‌دهد؟

وظیفه ماما قبل از تولد نوزاد، توصیه به مادران باردار جهت داشتن تغذیه‌ای سالم، دادن توضیحات لازم درمورد نحوه زایمان، برگزاری کلاس‌های آموزشی برای مادران و بررسی سلامت مادر و جنین در طول بارداری است. درهنگام زایمان وظیفه ماما تسکین وکنترل درد مادر، انجام عمل زایمان (طبیعی) و در‌نهایت ارتباط با دکتر متخصص زنان زایمان در هنگام روبرو ‌شدن با مشکل غیر‌طبیعی است. پس از به دنیا آمدن نوزاد، ماما وظیفه دارد در مورد مراقبت از کودک مانند تغذیه یا حمام کردن او توصیه‌های لازم را به خانواده بکند.
 

متخصص زنان و زایمان کیست؟

متخصص زنان و زایمان مشکلات و بیما‌ری‌های مربوط به زنان را تشخیص داده و درمان می‌کند. پزشک زنان تست‌های مختلفی را با هدف سلامت زنان انجام می‌دهد. از جمله این تست‌ها می‌توان به تست پاپ اسمیر، STD، آزمون سینه، و کنترل باروری اشاره کرد. این پزشکان هم‌چنین تمامی بیماری‌ها و مشکلات مربوط به زایمان، بارداری، قاعدگی، باروری، عفونت‌های مقاربتی، اختلالات هورمونی و … را درمان می‌کنند.
 

متخصص زنان و زایمان چه خدماتی را پیش از دوران بارداری ارائه می‌دهد؟

برای اطمینان از سلامت و بهداشت زنان، مراجعه به پزشک زنان امری ضروری است. زمانی که زنان با علائم بیماری‌های شایع زنان مواجه شدند باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کرده و تحت معاینه قرار بگیرند. زنان قبل از بارداری باید برای مشاوره و معاینات لازم به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنند. قبل از بارداری با مراجعه به متخصص زنان و زایمان می‌توانند از این علائم مطلع شده و از بارداری پر‌خطر جلوگیری کنند.

پزشک زنان و زایمان قادر است تمامی بیماری‌هایی که به ارگان‌های تولید مثلی مربوط است، مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، سرطان دهانه رحم، عفونت‌های واژن و عفونت‌های ادراری و … را تشخیص داده و درمان کند.

متخصص زنان و زایمان چه خدماتی به مادران باردار ارائه می‌دهد؟

تشخیص و درمان بیماری‌های سخت و موارد غیر‌طبیعی که در دوران بارداری برای مادر و جنین پیش می‌آید از مواردی است که در حوزه‌ی تخصصی دکتر زنان و زایمان است. از این رو مادران باردار در دوران بارداری می‌توانند با مراجعه به متخصص زنان و زایمان از سلامت خود و جنین مطمئن شوند. دیگر وظیفه‌‌ی اصلی متخصص زنان و زایمان انجام عمل سزارین است. این متخصص با توجه به آموزش‌هایی که دیده می‌تواند عمل‌های جراحی زنان را انجام دهد.

متخصص زنان و زایمان پزشکی است که در زمینه بارداری، تولد و باروری زنان متخصص است، اگرچه پزشکان دیگر توانایی به دنیا آوردن کودک را دارند اما بسیاری از زنان به متخصص زنان و زایمان مراجعه می‌کنند؛ متخصص زنان و زایمان از مادر در دوران بارداری مراقبت می‌کند و همچنین مراقبت‌هایی که یک زن در طول دوران زندگی به آن نیاز دارد را انجام می‌دهد از جمله انجام تست سالانه پاپ اسمیر(Pop test) یا تست سرطان دهانه رحم؛ متخصص زنان و زایمان تحصیلات خود را در دانشکده پزشکی به اتمام رسانده است و در زمینه سلامت قبل از بارداری، بارداری، درد زایمان و تولد نوزاد، مشکلات سلامتی بعد از تولد، ژنتیک و مشاوره ژنتیک در طول دوران تحصیل آموزش دیده ‌است.
 

وظایف متخصص زنان و زایمان

در طول دوران بارداری متخصص زنان و زایمان شما موارد زیر را انجام خواهد داد:
 
  1. سلامتی مادر، رشد و سلامتی جنین را به طور پیوسته و منظم مورد بررسی قرار می‌دهد که برای انجام این کار از سونوگرافی و دیگر آزمایش‌ها کمک می‌گیرد
  2. به طور پیوسته شرایطی را که ممکن است در طول بارداری در سلامت جنین تاثیر گذار باشد، مورد بررسی قرار می‌دهد این شرایط عبارتند از فشار خون بالا، دیابت، عفونت و اختلالات ژنتیکی
  3. به مادر در مورد رژیم غذایی، ورزش، داروها و مراقبت از سلامت توصیه‌هایی خواهد کرد
  4. در درمان تهوع صبحگاهی، درد پاها و کمر، سوزش سر معده و دیگر مشکلات معمول دوران بارداری به مادر کمک خواهد کرد
  5. به سوالات مادر در مورد بارداری و رشد جنین جواب خواهد داد
  6. اتفاقات امکان پذیری که حین زایمان و سقط جنین رخ خواهد داد را برای مادر توضیح خواهد داد
همچنین متخصص زنان و زایمان شما:
* نوزاد شما را به دنیا خواهد آورد
* سلامت شما را در زمانی که در دوران نقاهت هستید کنترل خواهد کرد

۴ تفاوت ماما و متخصص زنان و زایمان

ماماها به بهداشت فردی و بیماری‌های جزئی زنان می‌پردازند، درحالی که متخصصان زنان و زایمان به بیماری‌های تخصصی‌تر و پیچیده‌تر می‌پردازند.

ماماها مراقبت‌های جسمی، عاطفی و روحی را قبل و بعد از زایمان برای مادران انجام می‌دهند، اما دکتر زنان صرفا به مسائل تخصصی پزشکی می‌پردازد.

متخصص زنان و زایمان ابتدا دوره پزشکی عمومی را می‌گذراند و سپس تخصص خود را در این حیطه می‌گیرد. از این جهت نسبت به ماما در بیماری‌های تخصصی زنان دانش بیشتری دارد.

ماماها قادر به انجام عمل‌های جراحی زنان نیستند، اما متخصصان زنان و زایمان برای این کار آموزش دیده‌اند.

به طور کلی حرفه مامایی و تخصص زنان زایمان دو حرفه‌ی مستقل اما مکمل یکدیگرند که به امر بهداشت و سلامت زنان مرتبط هستند. با راهنمایی‌ها و مراقبت‌های ماما و متخصص زنان و زایمان، سلامت مادران باردار و نوزادان تامین می‌شود. هریک بنا به تخصص خود می‌توانند از قبل از دوران بارداری تا بعد از زایمان و هم‌چنین مراقبت از نوزاد در کنار مادر و نوزاد باشند و مراقبت‌های لازم را به جا آورند. از این رو نقش بسزایی در سلامت مادر و فرزند دارند.
 

برای زایمان از بین ماما و متخصص زنان و زایمان باید کدام یک را انتخاب کنید؟

انتخاب از بین ماما و متخصص زنان و زایمان انتخاب شخصی شما است. باید در نظر بگیرید تجربه به دنیا آوردن فرزندتان می‌خواهید چطور باشد. شاید بهتر باشد پاسخ سوالات زیر را دهید.
 

آیا اولویت شما زایمان به شکل طبیعی است؟

از پزشک خود در مورد نرخ موفقیت او در انجام سزارین و نظرش در مورد این عمل را بپرسید. اگر برایتان زایمان طبیعی مهم است، مطمئن شوید که پزشک نظر موافقی دارد.
 

در طول وضع حمل به چه نوع حمایتی نیاز دارید؟

ماماها می‌توانند اوقات بیشتری را با افراد باردار بگذارنند. اگر برایتان مهم است در طول وضع حمل کسی همراهتان باشد، استفاده از کمک یک ماما گزینه بهتری است.

برای مدیریت درد زایمان چه تدابیری اندیشیدید؟

با آ‌ن‌که ماماها اجازه استفاده از مسکن‌ها را دارند، ولی روش‌های غیر دارویی را برای مدیریت درد پیشنهاد می‌کنند. این روش‌ها ممکن است شامل دوش گرفتن، ماساژ، طب سوزنی، امتحان موقعیت‌های مختلف یا استفاده از یک توپ زایمان (birthing ball) باشد.

چه زمانی به پزشک زنان و چه زمانی به ماما مراجعه کنیم؟

زمان مراجعه به پزشک در مورد بارداری و بیماری‌های مختلف متفاوت است. اگر قصد فرزندآوری داشته باشید، بهتر است از ابتدای باروری تحت نظر ماما قرار بگیرید. اما در موارد خاص که مشکلی برای بارداری وجود دارد یا جزو مادران پرخطر هستید، از پزشک زنان و زایمان کمک بگیرید.

اگر به بیماری زنانه خاصی مبتلا شده‌اید یا در چرخه قاعدگی شما مشکلی وجود دارد و در موارد مشابه، حتما به پزشک زنان مراجعه کنید و مطمئن باشید هر چه زودتر تحت درمان قرار بگیرید، زودتر سلامتی خود را به دست می‌آورید.

البته پس از مراجعه به پزشک یا ماما و در کنار راهنمایی‌ها و خدمات این دو متخصص، خودتان باید نکاتی را رعایت کنید.

به‌عنوان مثال بهداشت شخصی و سبک زندگی سالم را سرلوحه کارهایتان قرار دهید و در صورت اقدام برای بارداری از مصرف الکل و دخانیات بپرهیزید. با توجه به این موارد و کمک ماماها و پزشکان، حتما تجربه شیرینی از این دوران برایتان رقم می‌خورد.

پس بهتر است به جای استرس و نگرانی درباره انتخاب یکی از این دو حرفه، ابتدا دانش و آگاهی خود را بالا ببرید تا خودتان بتوانید در مواقع اضطراری یا هنگام بروز مشکل، حادثه را مدیریت کنید و کنترل اتفاق را در دست بگیرید. این مهارت در افراد به‌ویژه در خانم‌های باردار بسیار نقش مهمی دارد.

سپس با کسب اطلاعات درباره هر کدام از این دوحرفه بتوانید بسته به نیاز، گزینه مناسب‌تر را انتخاب کنید. در مجموع به یاد داشته باشید که با کمک گرفتن از ماما یا متخصص زنان به‌صورت جداگانه یا در تکمیل خدمات یکدیگر، سلامت کودک و مادر تامین خواهد شد.

به‌طور کلی می‌توان گفت ماماها تا حدودی از عهده مدیریت بیماری یا موارد دیگر برمی‌آیند اما هرچه بیماری پیچیده‌تر شود و نیاز به علم و تخصص بیشتری احساس شود، همکاری یک پزشک زنان الزامی است.


منبع: سایت دکتردکتر
سایت خانه پزشک ایرانیان
سایت پذیرش24